Burgundy

Burgundy ( Tiếng Pháp: Bourgogne) là 1 lãnh thổ lịch sử và là khu vực hành chính trước đây của miền đông-miền trung nước Pháp. Nơi đây được đặt tên cho người Burgundians, một dân tộc Đông Đức đã di cư về phía tây vượt sông Rhine vào cuối thời kỳ La Mã.

• Kể từ khi thành lập hệ thống hành chính của Pháp vào năm 1790, Burgundy đã là khu vực địa lý bao gồm bốn vùng nhỏ: Côte-d’Or, Saône-et-Loire, Yonne và Nièvre.
• Từ năm 2016, Burgundy và khu vực lịch sử của Franche-Comté được sáp nhập thành 1 khu vực có tên: Bourgogne-Franche-Comté

1 – Lịch sử của Burgundy

A. Thời Cổ Đại

Khu vực Burgundy ban đầu được định cư bởi các bộ tộc Celt, nổi bật là người Aedui, sau đó trở thành một phần của Đế chế La Mã. Vào thế kỷ 4, người Burgundians từ vùng Baltic thành lập Vương quốc Burgundy, nhưng bị người Frank chinh phục vào thế kỷ 6. Sau đó, khu vực này được chia thành Công quốc và Quận Tự do của Burgundy.

B. Thời Trung Cổ

Burgundy phát triển mạnh mẽ sau sự tan rã của Đế chế Frankish, với bốn khu vực nhỏ hơn. Thời kỳ này chứng kiến sự ra đời của nhiều nhà thờ và tu viện quan trọng, như Cluny và Cîteaux. Công quốc Burgundy trở nên quyền lực dưới thời Philip the Bold và Philip the Good, nhưng bị Pháp sáp nhập sau cái chết của Charles the Bold vào năm 1477.

C. Thời Hiện Đại

Hàng trăm tu viện Xitô được thành lập, nhiều nơi được công nhận là di sản thế giới, như Fontenay và Vézelay. Trong Cách mạng Pháp, các đơn vị hành chính cũ biến mất nhưng được tái lập vào những năm 1970, tạo thành vùng hành chính hiện nay, bao gồm phần lớn khu vực lịch sử của Công quốc Burgundy.

2 – Địa lý

Khu vực Burgundy bây giờ lớn hơn Công quốc Burgundy cũ nhưng lại nhỏ hơn khu vực do Công tước Burgundy cai trị năm xưa. Hiện nay, Burgundy được tạo thành từ các tỉnh cũ:

• Burgundy: Côte-d’Or, Saône-et-Loire và nửa phía nam của Yonne. Điều này tương ứng với công quốc Burgundy cũ (sau này được gọi là tỉnh Burgundy ). Tuy vậy quận cũ của Burgundy (sau này được gọi là tỉnh Franche-Comté ). Không được bao gồm trong vùng Burgundy mà nó tạo nên vùng Franche-Comté. Còn một phần nhỏ của công quốc Burgundy (tỉnh Burgundy) hiện nằm trong vùng Champagne-Ardenne.
• Nivernais: Nay là bộ phận của Nièvre.
• Nửa phía bắc của Yonne là một lãnh thổ không thuộc Burgundy (ít nhất là không phải từ thế kỷ 11) và là biên giới giữa Champagne, Île-de-France và Orléanais, Khu vực nửa phía bắc của Yonne này là một phần của mỗi tỉnh này vào những thời kỳ khác nhau trong lịch sử.

3 – Các giống nho

A – Chardonnay

• Màu sắc: phụ thuộc vào rượu không ủ gỗ hay ủ gỗ, màu từ nhạt đến vàng đậm
• Hương thơm – truyền thống: khoáng, cỏ thơm, táo, bưởi (Chablis), đào, dưa bở, dứa, vani (Côte d’Or, Mâcon) – châu Á: rong biển, bưởi, doi, dưa vàng, mít, bánh nướng
• Vị: vị chua vừa, vị đậm, độ cồn cao, ít ngọt

Chiếm 51% diện tích trồng nho

B – Aligoté

• Màu sắc: vàng nhạt
• Hương thơm : hương thơm tươi mát của dưa leo, nho xanh
• Vị: vị tươi mát, thơm nhẹ, chua vừa

C – Pinot Noir

• Màu sắc: màu đỏ ruby rất nhạt
• Hương thơm – truyền thống: dâu tây, phúc bồn tử, sơ-ri, hoa, phát triển chút mùi đất, thảo dược, thịt, nấm khi để lâu năm – châu Á: Mộc nhĩ, kì tử, hoa nhài
• Vị: Vị chua nhiều, thanh, ít chát, mượt mà và cô đọng hương thơm
• Tên khác: Avernat, Morillon, Noirien

Chiếm 39,5% diện tích trồng nho

D – Gamay

• Màu sắc: đỏ ruby nhạt, ánh tím
• Hương thơm : sơ-ri, trái chùm đỏ chín, kẹo cao su, chuối
• Vị: vị rượu thanh tao, tươi mát, từ nhạt đến đậm vừa, ít chát và nhiều vị chua

– Một số giống nho khác (chiếm 1%)  Sauvignon (AOC Saint Bris), César, Pinot Beurot, Sacy, Melon

5 – Các tiểu vùng quan trọng của Burgundy

• Chablis
• Côte de Nuits và Hautes Côtes de Nuits
• Côte de Beaune và Hautes Côtes de Beaune
• Côte Chalonnaise
• Mâconnais

Ngoài ra còn có: Grand Auxerrois, Couchois (Chouches), Châtillonnais

A – Chablis: Green Gold (Vàng xanh) vùng Burgundy

– AOC Chablis Grand Cru

Rượu có khả năng ủ lâu (10-15 thậm chí hơn). Rất nhiều mùi khoáng, đá lửa nhưng  thêm mùi hoa chanh, quả khô, hạnh nhật và chút hương mật ong. Vị chua và béo ngậy hòa quyện, hài hòa, đem lại vị thanh tao mà giàu hương thơm.

– AOC Chablis Premier Cru (40 climats)

Thường có hương vị quả chín hơn, cô động hơn, vị chanh bưởi nhiều hơn hương vị quả táo xanh, đậm hơn và thường cân bằng với vị chua cao.Ở 2 cấp trên, một số nhà sản xuất có thể ủ với thùng gỗ sồi cũ, vại sồi lớn để hương vị gỗ thật nhẹ nhàng, đem lại vị rượu tòn trưa đầy đặn hơn.

– AOC Chablis

Thường ở những ruộng có hướng bắc và ở vùng. Rượu AOC Chablis, Petit Chablis thường có hương quả xanh, chua nhiều và gắt hơn, một số nhà làm tốt sẽ có hương quả chín.

– AOC Petit Chablis

 Có sản lượng khá ít, hương vị tươi mát, trẻ trung, nhiều hương hoa trắng, chanh và khoáng chất.

B – AOC Chablis Grand Cru: 7 Climats

Diện  tích trồng nho: 105.79 ha (1 hectare (ha) = 10,000 m² = 24 ouvrées).

• Blanchot: 12.39 ha.
• Bougros: 15.79 ha.
• Les Clos: 28.39 ha.
• Grenouilles: 9.38 ha.
• Preuses: 11.43 ha.
• Valmur: 11.04 ha.
• Vaudésir: 14.49 ha.

C – Côte d’or

• Các thửa ruộng của Côte d’Or nằm ở trung tâm của Burgundy, là các sườn đồi mé dãy núi Massive Central.
• Các thửa ruộng hướng đông và đông nam trên sường đồi.
• Chia làm 2 phần: Côte de Nuits & Côte de Beaune
• Côte de Nuits: Pinot Noir đậm đà nhất và lưu giữ được lâu năm nất. Tất cả các Grand Cru cho Pinot Noir đều nằm ở đây (trừ Corton Grand Cru nằm ở Beaune).
• Côte de Beaune: có một số làng sản xuất Pinot Noir với hương vị hoa quả tròn trịa hơn, nhưng tiểu vùng này nổi tiếng với những dòng rượu Chardonnay ngon nhất. Tất cả các Grand Cru cho Chardonnay nằm ở đây (trừ Musigny Grand Cru nằm ở Nuits).

D – Côte de Nuits

1. Danh tiếng của vùng này đã đem lại cái tên Bourgogne Champs Elysées

• Đất: đá vôi từ giữa kỷ Jurassic (176-161 triệu năm trước CN) – thiên đường của giống nho Pinot Noir.
• Giống nho: Pinot Noir & Chardonnay (rất ít rượu trắng)
• Ruộng nho bị chia nhỏ nhiều nhất.
• Grands Crus
• Premiers Crus
• Côte de Nuits Villages
• Côte de Nuits & Bourgogne Hautes Côtes de Nuits

2. Những làng quan trọng nhất và tên Grand Cru (nếu có)

• Gevrey Chambertin: Chambertin, Chambertin-Clos de Bèze, Chapelle-Chambertin, Charmes-Chambertin, Griotte-Chambertin, Latricières-Chambertin, Mazis-Chambertin, Mazoyères-Chambertin, Ruchottes-Chambertin
• Morey-Saint-Denis: Bonnes-Mares, Clos de la Roche, Clos des Lambrays, Clos de Tart, Clos Saint-Denis
• Chambolle-Musigny: Bonnes-Mares, Musigny (R,W)
• Vougeot: Clos de Vougeot
• Flagey Échezeaux: Échezeaux, Grand Échezeaux
• Vosne-Romanée: La Grand Rue, La Romanée, La Tâche, Richebourg, Romanée-Conti, Romanée-Saint-Vivant
• Nuits-Saint-Georges: không có Grand Cru

E – Coote de Beaune

1. Sơ lược chung

• Đất: đất sét-đá vôi
• Nho: Pinot Noir & Chardonnay
• Rượu trắng: Chassagne-Montrachet, Puligny-Montrachet và Meursault là những làng nổi tiếng nhất cho rượu vang trắng, cùng vùng cao cấp nhất Corton-Charlemagne. Côte de Beaune là nơi sản xuất rượu từ Chardonnay hảo hạng nhất thế giới
• Red: rượu đỏ ngon nhất của vùng đến từ các AOC Beaune, Pommard và Volnay, cùng các ruộng Grand Cru of Corton – chất rượu mạnh mẽ
• Grands Crus
• Premiers Crus
• Côte de Beaune Villages (chỉ cho rượu đỏ)
• Côte de Beaune & Bourgogne Hautes Côtes de Beaune

2. Những làng quan trọng nhất và tên Grand Cru (nếu có)

• Aloxe-Corton: Corton (R,W), Corton-Charlemagne
• Ladoix-Serrigny: Corton (R,W), Corton-Charlemagne
• Puligny-Montrachet: Bâtard-Montrachet, Bienvenues-Bâtard-Montrachet, Chevalier-Montrachet, Montrachet
• Chassagne-Montrachet: Criots-Bâtard-Montrachet, Montrachet, Bâtard-Montrachet
• Meursault: không có Grand Cru
• Pommard
• Volnay

F – Côte Chalonnaise

1. Sơ lược

Nằm dưới phía nam Côte d’Or nhưng vì ở độ cao hơn trên đồi nên thu hoạch muộn hơn. Các thửa ruộng cũng không hướng đông một cách đồng đều. Nhìn chung hương vị rượu nhẹ nhàng hơn và không giữ được lâu năm như Côte d’Or.

Ruby red & Delicate white: Sản xuất rượu đỏ nhẹ nhàng ngọc ngà, và rượu trắng thanh nhẹ.

2. Các làng quan trọng:

• Bouzeron: Chỉ sản xuất rượu trắng từ Aligoté
• Rully: Nhiều rượu trắng hơn rượu đỏ. Cũng là trung tâm quan trọng để sản xuất rượu sủi Crémant de Bourgogne. (Côte Chalonnaise được tin là cái nôi của Crémant de Bourgogne)
• Mercurey: Rượu đỏ ở đây nổi tiếng nhất tiểu vùng.
• Givry: Rượu đỏ ở làng này cũng khá được ưa chuộng
• Montagny: Chỉ sản xuất rượu trắng, có Premier Cru nhưng không có Grand Cru nào

Cấp Bourgogne Côte Chalonnaise

G – Macônnais

Giống nho: Chardonnay là giống nho trồng nhiều nhất, Gamay và một ít Pinot Noir

Ruby red & Delicate white: Sản xuất rượu đỏ nhẹ nhàng ngọc ngà, và rượu trắng thanh nhẹ.

2. Các làng quan trọng:

Pouilly-Fuissé và Saint-Véran: Là 2 làng rất nổi tiếng với rượu vang trắng của vùng, hương vị rượu nhiều hương trái cây nhiệt đới, đào, mơ và do được ủ trong thùng sồi nên hương vị ngậy, đậm, vanilla. Một số dòng rượu có thể được xếp vào những dòng Chardonnay đậm đà giàu hương vị quả chín nhất vùng Burgundy và hay đi kèm hương thùng sồi như bánh mỳ nướng.

3. Cấp regional (tương đương AOC Bourgogne):

• Mâcon: cho cả rượu trắng với hương táo, chanh cân bằng, chua vừa, đậm vừa, kem ngậy; rượu đỏ thanh nhẹ, dễ uống.
• Mâcon Villages: có hương vị như AOC Mâcon nhưng vị quả chín hơn. Lang Lugny (Mâcon-Lugny) đem lại những dòng rượu vang trắng giá cực kì tốt (excellent value).

Những câu hỏi FAQ liên quan đến Burgundy

Loại rượu vang đỏ nào gần giống rượu vang Burgundy nhất?

Phần lớn rượu vang đỏ Burgundy được làm từ Pinot Noir – một giống nho có màu tương đối nhạt, ít tanin với hương thơm và độ tươi ngon. Ngay cả giống nho đỏ hiếm hơn của Burgundy ( Gamay ) cũng có chất lượng tương tự. Do đó, rượu vang đỏ Beaujolais (chủ yếu là Gamay) là một lựa chọn thay thế hợp lý, cũng như Cabernet Francs của Loire (mặc dù chúng sẽ có nhiều màu sắc và tanin hơn).

Trên toàn thế giới, Pinot Noir từ các vùng khí hậu mát mẻ hơn ở California, Úc, Nam Phi, Chile, Argentina và đặc biệt là New Zealand thường là lựa chọn thay thế tốt.

Rượu vang Burgundy nào ngon nhất?

Hầu hết các chuyên gia về rượu vang sẽ chỉ ra sản lượng rượu vang đỏ từ Domaine de la Romanée-Conti (ở Vosne-Romanée ) là đỉnh cao của Burgundy . Những loại rượu này có lẽ chỉ bị lu mờ bởi những loại rượu vang được thèm muốn cao (nhưng cực kỳ hiếm) của cố Henri Jayer. Đối với rượu vang trắng Burgundy, rượu vang của Coche-Dury cũng thấm nhuần một địa vị sùng bái tương tự trong số những người hâm mộ Burgundy.

Trong khi Burgundy là tất cả về terroir, thì khu vực này cũng đóng vai trò là điểm tương phản của riêng nó. Mặc dù một vườn nho grand cru, theo ngụ ý, sẽ tốt hơn một địa điểm premier cru, nhưng sự thật là điều này phụ thuộc nhiều vào nhà sản xuất (và vị trí của lô đất của họ trong vườn nho) cũng như vào địa điểm chung.

Tại sao rượu vang Burgundy lại đắt như vậy?

Rượu vang Burgundy không đắt trừ khi chúng ta nói về các tên gọi làng quê và nhà sản xuất ở Côte d’Or (Côte de Nuits và Côte de Beaune ) cũng như một số nhà sản xuất ở Chablis và Côte Chalonnaise ). Trong những trường hợp này, sự kết hợp của nhiều yếu tố đang diễn ra.

Đầu tiên là sự kết hợp của lịch sử, tính thời trang và danh tiếng. Một số loại rượu vang và một số nhà sản xuất có lịch sử và phả hệ đặc biệt, và rất được ưa chuộng, có giá cao ngất ngưởng.

Thứ hai là vấn đề cung-cầu càng trầm trọng hơn do diện tích đất đai ngày càng thu hẹp. Các vườn nho riêng lẻ ở Côte d’Or được chia nhỏ thành các lô và hàng do các gia đình hoặc nhà sản xuất nắm giữ và với mỗi thế hệ kế tiếp, những khu đất này lại được chia nhỏ hơn nữa cho con cháu. Ví dụ, một vườn nho duy nhất của Clos de Vougeot (mặc dù là một địa điểm tương đối lớn) được chia cho khoảng 80 nhà sản xuất khác nhau.

Do đó, một vài hàng nho từ một địa điểm tốt sẽ không tạo ra được một lượng lớn rượu vang (đặc biệt nếu nhà sản xuất sẽ theo đuổi chất lượng bằng cách hạn chế năng suất). Thêm vào đó là một nhà sản xuất thời thượng hoặc được đánh giá cao thì giá sẽ tăng. Cần lưu ý rằng những loại rượu vang thú vị từ những vườn nho riêng lẻ không phải là đặc quyền của Côte d’Or và những loại rượu vang tuyệt vời (và có giá trị tuyệt vời) cũng có thể được tìm thấy trên khắp khu vực. Tuy nhiên, có thể cần phải nghiên cứu thêm một chút.

Vùng sản xuất rượu vang Burgundy ở đâu?

Vùng rượu vang Burgundy bao phủ một khu vực rộng lớn ở miền trung đông nước Pháp. Nó bao gồm Chablis ở phía bắc gần thành phố Auxerre; các vùng trung tâm Burgundy của Côte de Nuits và Côte de Beaune gần Dijon và Beaune; Côte Chalonnaise xa hơn về phía nam xung quanh Chalon-sur-Sâone và Mâconnais, gần thị trấn Mâcon ở cực nam, gần như ngang bằng với Thụy Sĩ và không xa Jura và giáp với Beaujolais.